Każdy rodzic, który chce zapewnić swoim dzieciom dobry start w dorosłe życie powinien pomyśleć o oszczędzaniu pieniędzy. Mowa tu o wyborze jednej z form oszczędzania długoterminowego, przewidzianego na wiele lat. Im wcześniej rodzice zaczną odkładać pieniądze tym więcej zgromadzą zarówno, jeżeli chodzi o kapitał podstawowy jak i wypracowane w różny sposób (zależnie od wybranej formy oszczędzania) odsetki. Gromadzone przez wiele lat pieniądze można wydać na naukę (studia, kursy, szkolenia, kurs prawa jazdy, itp.), zakup pierwszego mieszkania, pierwszego samochodu, itp.
Systemy długoterminowego i regularnego oszczędzania z jednej strony pozwalają przy stosunkowo niskim nakładzie finansowym wypracować finalnie całkiem sporą kwotę, a z drugiej nie wpływają destrukcyjnie na domowy budżet. Na jeszcze większy zysk wpływa procent składany. Zysk wypracowany przez oszczędności po pewnym czasie dopisywany jest do kapitału (kapitalizacja odsetek), co sprawia że w następnym okresie na zysk pracuje już większy kapitał (do tego dochodzą regularne wpłaty). Wysokość zysku, jego gwarancja czy forma oszczędzania (wielkość, regularność składek) zależy od instrumentów finansowych, na które postawią rodzice.
- nauka regularnego oszczędzania
- edukacja dzieci w zakresie odpowiedzialnego zarządzania kapitałem i regularnego oszczędzania
- możliwość sfinansowania celów, na które nie byłoby stać rodziców bez oszczędności
- szersze możliwości dla dzieci
- możliwość zgromadzenia dużego kapitału przy niskich nakładach miesięcznych
- w przypadku, gdy dziecko nie będzie potrzebowało pieniędzy, dodatkowy kapitał dla rodziców
- Lokata bankowa – charakterystyczną cechą lokat bankowych jest bezpieczeństwo. Inną zasadniczą cechą typowej lokaty jest konieczność zamrożenia kapitału na pewien okres. Dlatego na rynku raczej nie spotkamy lokaty terminowej ze stałym oprocentowaniem na okres 10 czy więcej lat. Banki oferując oprocentowanie na tak długi okres musiałyby ponieść ogromne ryzyko (zmiany koniunktury, stóp procentowych, itp.). Jeżeli rodzice (opiekunowie) chcą oszczędzać na przyszłość dziecka przy pomocy zwykłej lokaty muszą niejako sami ją stworzyć. Oto kilka wskazówek:
- Należy wybierać lokaty oferujące najlepsze warunki i po ich zakończeniu szukać kolejnych oferujących aktualnie najwyższy zysk.
- By nie zmieniać często lokat warto postawić na lokaty długoterminowe.
- Wybrać najlepszą dostępną lokatę długoterminową (najlepiej, jeżeli uda znaleźć się ofertę umożliwiającą dopłatę środków do zdeponowanego już kapitału).
- Jeżeli jest to lokata odnawialna należy dokładnie zapoznać się z zasadami odnowienia (oprocentowanie, koszty, kapitalizacja odsetek, itp.).
- Gdy zbliża się termin zakończenia lokaty należy sprawdzić czy na rynku nie ma innej, lepszej oferty lokat długoterminowych.
- Konto oszczędnościowe – w dużej mierze przypomina lokatę bankową. Podobnie jak lokata jest instrumentem bezpiecznym. Zasadniczo konto oszczędnościowe umożliwia (w odróżnieniu od typowej lokaty terminowej) regularne dopłaty zwiększające kapitał początkowy. Na rynku można znaleźć konkretne produkty tego typu dedykowane oszczędzaniu na przyszłość dzieci. Rodzice (opiekunowie) wybierając konkretny plan oszczędzania zobowiązują się do regularnych comiesięcznych wpłat zgodnie z ustalonym harmonogramem i we wcześniej zadeklarowanej wysokości. Istnieje również możliwość dodatkowych dopłat. Co więcej, za regularne wpłaty można liczyć np. na wyższe oprocentowanie. Wybór takiego rozwiązania pozwala (przy regularnych wpłatach) przewidzieć kapitał podstawowy, jaki uda się zgromadzić na koncie. Do tego dochodzi oczywiście oprocentowanie i kapitalizacja odsetek. Zaletą takich rozwiązań jest długoterminowość (umowa na kilkanaście lat). Jest to rozwiązanie prostsze niż w przypadku lokat opisanych powyżej. Wadą może być zmienne oprocentowanie kont oszczędnościowych (zmieniające się np. co trzy miesiące). Ponadto konta oszczędnościowe są zazwyczaj gorzej oprocentowane niż lokaty.
- Polisa posagowa – połączenie możliwości oszczędzania z ubezpieczeniem. Polisa z jednej strony może być formą oszczędzania na przyszłość dziecka. Po zakończeniu umowy ubezpieczyciel jest zobowiązany wypłacić zgromadzony kapitał (rośnie on wraz z kolejnymi, regularnymi wpłatami) plus wypracowane odsetki (zysk opiera się często na kursach akcji itp., co nie daje takiej pewności jak lokata czy konto oszczędnościowe). Zaletą polisy posagowej jest zabezpieczenie dziecka na wypadek śmierci rodziców. Ubezpieczyciel może jednak zmniejszyć potencjalny zysk z polisy (jako formy oszczędzania) zajmując część kapitału, jako formę zabezpieczenia na wypadek wcześniejszej wypłaty ubezpieczenia spowodowanej śmiercią rodziców (opiekunów).
- Fundusz inwestycyjny – pozwala na inwestowanie w portfel indywidualnych inwestycji. Zakup jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym umożliwia pośrednie inwestowanie w różne instrumenty (jednostka funduszu akcyjnego pozwala na inwestycje w akcje różnych spółek). Najczęściej inwestorzy indywidualni nieznający się na rynku finansowym nie wybierają instrumentów, w które inwestowane są ich pieniądze. Korzystając z oferty funduszy inwestycyjnych klient zdaje się na doradców (kupując jednostkę funduszu akcyjnego zdaje się na doradców, których zadaniem jest wybór akcji dających największy zysk).
- Ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy – łączy polisę ubezpieczeniową z inwestycjami w fundusze inwestycyjne. Z jednej strony właściciel (w tym wypadku UFK odnosi się do dziecka) objęty jest ubezpieczeniem (może to być ubezpieczenie na życie i dożycie), a z drugiej zobligowany jest do regularnego odkładania środków finansowych (regularnego oszczędzania). Za pomnażanie środków odpowiedzialne są fundusze inwestycyjne. Wybór funduszy jest często trudny dla osób niezajmujących się finansami na co dzień, dlatego warto zdać się na profesjonalnych doradców inwestycyjnych. Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe są mniej wyspecjalizowaną formą polis posagowych. Korzystać może z nich każdy, kto chce inwestować w swoją przyszłość, zarówno oszczędzając na studia dziecka jak i na własną emeryturę.
Wybór odpowiedniego programu oszczędzania (produktu oszczędnościowego) lub ich kombinacja zależy od indywidualnych upodobań rodziców (opiekunów) oraz ich możliwości finansowych, a także determinacji (możliwości) regularnego odkładania zadeklarowanych kwot.
